موسیقی فارس– با آنکه وارد هر خانهای در روستاهای بلوچستان شوید یک ساز گوشه طاقچه میبینید، با این حال کمتر زنانی هستند که نواختن سازهای بلوچی را بدانند اما صوفی که ۲۶ سال است ساز به دست گرفته، میگوید حاضر است نواختن ساز را به زنان بلوچ هم آموزش دهد.
حاتم سیدزاده ملقب به صوفی درباره اینکه آیا حاضر است به زنان، حتی زنان محلی روستا که دوست دارند موسیقی یاد بگیرند، آموزش دهد؟ میگوید: چرا یاد ندهم؟ آموزش میدهم اما جایی باشد که رفت و آمدش برایم مشکل نداشته باشد.
او درباره اینکه تا حالا زنی هم برای آموزش به او مراجعه کرده است یا نه؟ توضیح میدهد: حقیقتا بلوچها کمی تعصب دارند و زنان شرمشان میآید که موسیقی را یاد بگیرند. البته شاید در شهرهای بزرگتر مثل چابهار و زاهدان، زنانی باشند که موسیقی را یاد بگیرند اما در روستاها، متقاضی وجود ندارد اما اگر کسی بخواهد یاد بگیرد ما مشکلی برای آموزش به آن نداریم.
صوفی کارش را با نواختن رَباب شروع کرده است و بعد از آن هم نواختن بِنجو را یاد گرفته. حالا ۲۶ سال است که موسیقی بلوچی را دنبال میکند و سرپرست گروه «سادات پیرآباد» روستایشان است.
روستای پیرآباد در ۱۰ کیلومتری روستای کلپورگان در سیستان و بلوچستان قرار دارد. در این روستا ۳۶ خانوار که بیشتر روزهای سال آب ندارد، زندگی میکنند. اکثر قناتهای پیرآباد خشک شدهاند و دولت در دو کیلومتری آن قناتی زده است. برای آنکه تانکرهای آب مردم این روستا پر شوند، روزی دو ساعت آب ندارند.
صوفی، برادر و برادرزادههایش همه در یک خانه زندگی میکنند. حیاط بزرگی که هر عضو خانواده در یکی از اتاقهای اطراف آن زندگیاش را تشکیل داده است.
صوفی فرزندی ندارد و میگوید: خواست خدا بوده که من فرزنددار نشوم. برادرم دو پسرش را به من عطا کرد تا دو فرزندش مهدی و حمید را تربیت کنم و هر هنری که میخواهم به آنها یاد دهم. در نهایت هم وقتی بزرگ شدند، برایشان عروسی بگیرم. من هم پذیرفتم و موسیقی را به آنها آموزش دادم.
او بیان میکند: تا زمانی که زندهام به بچههای برادرانم موسیقی را یاد میدهم. موسیقی عرفانی میراث ماست و هر جا که سید هست موسیقی هم وجود دارد. موسیقی ما با ذکر عجین شده است.
صوفی متولد ۱۳۵۲ است و نواختن ساز را از برادر بزرگش حسین سیدزاده یاد گرفته و در سال ۱۳۷۱ گروه «سادات پیرآباد» را به همراه پسرعمهاش یعقوب قدوسی تشکیل داده و در جشنوارههای مختلفی شرکتی کردهاند.
به گفته او گاهی که برنامهای در تهران یا زاهدان برگزار شود از آنها برای حضور و اجرا دعوت و مبلغی حدود ۵۰ تا ۱۰۰ هزار تومان به عنوان دستمزد پرداخت میشود.
صوفی به جز آموزش و نواختن موسیقی عضو شورای روستای پیرآباد نیز هست و میگوید: تصمیم داشتم امسال انصراف دهم اما چون نرفتم تعداد اعضای شورا به حد نصاب نرسید و به پیشنهاد دیگر اعضا که معمولا ثابت نیستند، در شورا ماندم. دیگران معتقدند من ساکن همیشگی همین منطقه هستم و بهتر است که در شورا حضور داشته باشم.
این نوازنده درباره منبع درآمدش بیان میکند: ما کاری که بتوان از آن درآمد داشته باشیم نداریم و اگر بگویم داریم دروغ میشود. گاهی که برنامهای میرویم پولی دریافت میکنیم یا برخی دوستان هدیهای با عنوان اینکه ما سید هستیم، میدهند.
او درباره اینکه آیا هدایایی که میگیرد کفاف هزینههای یک ماه از زندگیاش را می دهد یا نه؟ اظهار میکند: عمر ما تا کنون با همین هدایا گذشته است. ۴۴ سال که از عمر ما گذشته مابقی آن هم میگذرد.
صوفی هنوز بیمه نشده است و مسوول اداره ارشاد سراوان گفته باید برای ثبت نام بیمه هنرمندان به سایت ارشاد مراجعه کند.
محمود سیدزاده، هادی سیدزاده، مهدی سیدزاده، حمیدالله سیدزاده و یعقوب قدوسی از دیگر اعضای گروه «سادات پیرآباد» هستند. جواد سیدزاده نیز که فقط ۱۱ سال دارد، کوچکترین عضو گروه آنهاست که دچار معلولیت است.
منبع: ایسنا