موسیقی فارس-مهران مهرنیا آهنگساز موسیقی ایرانی گفت: همیشه تحجرگرایی بیشترین لطمه را به موسیقی و آواز ایرانی وارد کرده؛ دیگر وقت آن رسیده که با جدا شدن از تحجر و واپسگرایی، بگذاریم روزنههایی تازه به موسیقی و آواز ما وارد شوند.
به گزارش موسیقی فارس، نوزدهمین نشست آیین آواز با بررسی مبحث «آسیبشناسی حنجره و چالشهای تولید صوت در آواز ایرانی» با حضور مرتضی غزنوی و فریبا یاوری نویسنده کتاب «ساز حنجره و چالشهای تولید صوت» که به تازگی توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، به محل چالش جدی و مناقشه میان طرفداران سنت در آواز ایرانی از یک سو و همچنین برخی تجددگرایان این رشته که در نشست حاضر بودند بدل شد.
اصلیترین دلیل رکود آواز خارج شدن از ریل ردیف است
مرتضی غزنوی در این نشست گفت: باید همواره این نکته را در نظر داشته باشیم که اصلیترین دلیل افت، رکود و حتی انحراف آواز ایرانی در این چند دهه، همانا خارج شدن از ریل ردیف موسیقی بوده است. نکته مهم این است که همان ردیف میرزا عبدالله برای همیشه در سعادت ما در عرصه موسیقی و آواز ایرانی کفایت میکند اما در تمام سالها شاهد نادیده گرفته شدن این ردیف گرانقدر توسط فعالان رشته موسیقی بودهایم و آسیبها نیز دقیقاً ناشی از همین نادیده گرفتنها بوده است.
در ادامه فریبا یاوری با بیان اینکه آسیبهایی که در صداهای خوانندگان این چند دهه دیده باعث شده تا به طور علمی و دقیق، دیتاهای به روز شدۀ مقوله تولید صدا را مطالعه کند و بعد هم کلاً تحقیقات دامنهدارش را به این مقوله اختصاص دهد که حاصلش همین کتاب تازه نشریافته است گفت: طبیعی است که هنرجوی آواز از همان ابتدا بایستی نسبت به مقوله تولید صحیح و علمی صوت و صدای آواز حساس باشد و با تکیه بر آموزههای علمی در این زمینه، عمر صدا و خوانندگی خودش را طولانی کند و از کیفیت صدادهی و صداسازی نیز غافل نباشد.
تحجرگرایی بیشترین لطمه را به آواز ایرانی وارد کرده است
در ادامه علی شیرازی پرسید: اما پرسش بسیار مهم این است که مگر قدمای آوازخوان با چنین اصولی که شما همین امشب برخی مقدمات آن را از طریق تصاویر روی صحنه ارسباران توضیح دادید به کار میبستند که آن همه خوب میخواندند؟
یاوری پاسخ داد: شاید به همین دلیل بود که عمر آوازخوانی بسیاری از آنها کوتاه بود یا در خوشبینانهترین حالت، چندان طولانی نبود و معمولاً به یکی دو دهه نمیرسید. اینها اصولی است که ثابت شده و در ثانی بسیاری از خوانندگان فعال این سالها نیز به صورت نه چندان پاکیزه و دقیق صدایشان را تولید میکنند و همین، ما را به ارزش و اهمیت تدقیق علمی روی این مسأله رهنمون میشود.
مهران مهرنیا دیگر هنرمند حاضر در ارسباران از میان حاضران در سالن نیز با تأیید صحبتهای یاوری گفت: باید دقت کنیم که همیشه تحجرگرایی بیشترین لطمه را به موسیقی و آواز ایرانی وارد کرده است. دیگر وقت آن رسیده که با جدا شدن از تحجر و واپسگرایی، بگذاریم روزنههایی تازه به موسیقی و آواز ما وارد شوند تا بتوانیم از این گنجینه گرانقدر بهترین بهرهها را ببریم و نشان دهیم وارثان خوبی برای این گنجینه هستیم.
ضرورت جدی گرفتن مقوله صداسازی
سعید مجیدی مترجم دو کتاب «دانش صداسازی و خواندن؛ آوازخوانی» به قلم هوگو پینکستروبور و همچنین کتاب روش تمرین و آموزش خوانندگی «تکنیک آواز» نوشته لارا برانینگ نیز دیگر سخنران این نشست بود که در بخشی مجزا روی صحنه آمد و او نیز بر ضرورت جدی گرفتن مقوله صداسازی و البته اشتباههایی که در این چند دهه پیرامون رشته و فن صداسازی رایج شده تأکید کرد.
در بخش اجراهای موسیقی و در غیاب حاتم عسکری فراهانی که به سبب کسالت و بر خلاف اعلام قبلی نتوانست در نشست حاضر شود، مخاطبان آیین آواز شاهد سه اجرا بودند. ابتدا نخستین گروه شامل محمود جاهد (خواننده)، احسانی لیوانی (نی نواز)، مظفر فرزین ابراهیمی (سهتارنواز) و مهدی ایزدی (نوازنده تمبک) روی صحنه حاضر شدند. جاهد آوازش را در بیات ترک خواند.
در ادامه علیرضا عابدی (خواننده نسبتاً جوان) به همراه گروه امید نو شامل امید داورزنی (سنتورنواز و سرپرست گروه) به همراه حمید داورزنی (نوازنده تمبک) در دستگاه راستپنجگاه آواز خواند و سرانجام نیز یک قطعه آواز کردبیات توسط علیرضا حاجی طالب به همراه تار محمدامین اکبرپور ارائه شد. به این ترتیب با اعلام علیرضا معینی مجری نشست، پرونده این سلسله برنامههای ماهیانه در سال 1396 بسته شد.
منبع: فارس