گزارشی از بخش نواحی جشنواره موسیقی جوان بحران مخاطب در یک جشنواره ملی

به گزارش موسیقی فارس،  بخش موسیقی نواحی دوازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان که از روز دوشنبه ۲۲ مرداد ماه با حضور هنرمندان شرکت کننده در فرهنگسرای نیاوران تهران آغاز شده بود، روز پنجشنبه با اجرای تعدادی از هنرمندان در بخش موسیقی شمال خراسان به کار خود پایان داد.

در این بخش که طبق سنوات گذشته حضور هنرمندان سنی الف و ب نسبت به حضور هنرمندان شرکت کننده در گروه سنی ج شکل برجسته تری داشته هیاتی متشکل از حمیدرضا اردلان، محمدرضا اسحاقی، جابر اطاعتی، عبدالله امینی، رضا پرویز زاده، کیخسرو پور ناظری، اسفندیار تخم کار، مجید تکه، عزیز تنها، بهمن حاج امینی، مسعود حبیبی، ایمران حیدری، ابوالحسن خوشرو، محمد فاروق درپور، فضل الله دهقان، یوسف دیبایی، بابک راحتی، حسین رحمت اللهی، سید عطالله سلامیه، علیرضا سلیمانی، علی اکبر شکارچی، شهریار صدیق، سعید طهرانی زاده، ارسلان طیبی، فرج علیپور، فرزاد عندلیبی، عبدالرحمن غوثی، مسلم فهیمی، علیرضا فیض بشی پور، بیژن کامکار، روشن گل افروز، علی اکبر مرادی و سید علاالدین یاسینی به تفکیک حوزه فعالیت سازی خود در قالب شوراهای تخصصی، هیات انتخاب و داوران به ارزیابی آثار شرکت کننده پرداختند.

در بخش موسیقی آذربایجان هنرمندان شرکت کننده آثارشان در حوزه های سازی تار، دایره، قانون، قوپوز، کمانچه، گارمون، نقاره ارایه دادند. در بخش موسیقی ترکمن نیز هنرمندان کارهای خود را در دو حوزه سازی دوتار و کمانچه به رقابت با یکدیگر پرداختند. در حوزه سازی تنبور نیز به دلیل گستره جغرافیایی این ساز در مناطق غربی کشور هنرمندان استان های مختلف به ارایه آثار خود در حوزه تنبور و ساز و تنبور پرداختند که طبق مشاهدات عینی  داوری این بخش تا نیمه های شب ادامه یافت.

در بخش موسیقی خراسان نیز هنرمندان شمال، جنوب و شرق خراسان آثارشان را در حوزه های دوتار، دوتار و آواز ارایه دادند. ضمن اینکه علاوه بر اجرای بخش دف، هنرمندان منطقه کردستان کارهای خود را در حوزه های آواز، دهل، دوزله، سرنا، شمشال، ضرب، نرمه نای و هنرمندان منطقه لرستان آثارشان را در حوزه های آواز، تمبک، سرنا، کمانچه و هنرمندان مازندرانی آثارشان را در حوزه های آواز، دسرکوتن، سرنا، قرنه، کمانچه، لَلِوا در معرض رقابت گذاشتند از سوی دیگر هنرمندان جوان مناطق دیگر از جمله چهارمحال و بختیاری، قشقایی و بوشهر نیز به ترتیب در بخش نی و نی انبار آثار خود را اجرا کردند.

از نکات قابل توجهی که در بخش موسیقی نواحی دوازدهمین جشنواره موسیقی جوان می توان به آن اشاره کرد، انگیزه و توانایی مثال زدنی برخی از هنرمندان شرکت کننده در گروه های سنی الف و ب بود که هم فضای اجراهای این جشنواره را تحث تاثیر قرار داد و هم باعث خلق لحظات شیرینی شد که هنرنمایی تعدادی از آنها از جمله پارسا باجلاوند در بخش تمبک و سید یونس قریشی و آرمان فلاح پور در بخش آواز بود تا روزها در صفحات مجازی بین مخاطبان دست به دست می شد. البته طی روزهای گذشته برخی از هنرمندان و فعالان موسیقی اقوام ایران نیز به دلیل تجربیاتی که در حوزه فعالیتی خود داشتند انتقاداتی از روند برگزاری این بخش از جشنواره از جمله اطلاع رسانی نامناسب ستاد جشنواره برای دعوت از هنرمندان به ویژه هنرمندان مناطق محروم و حضور تکراری تعدادی از هنرمندان شرکت کننده دوره های قبل در این دوره داشتند که در نوع خود جالب توجه بود.

فارغ از نکات فنی که در برگزاری چنین رویدادهایی می توان به آن اشاره کرد، حضور مخاطبان تخصصی موسیقی در تالارهای اجرای برنامه است که در این دوره از جشنواره با وجود تمام تلاش مناسبی که از سوی دست اندرکاران برگزاری در انجمن موسیقی ایران و تیم علمی جشنواره صورت گرفته بود باز هم تالار خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران که انتظار می رفت در حداقل‌ترین انتظار ممکن شاهد حضور پژوهشگران، دانشجویان و فعالان عرصه موسیقی نواحی در روزهای برگزاری این بخش باشد همچنان خالی از مخاطب بود و این گروه های شرکت کننده و بعضا استادان عضو شوراهای تخصصی جشنواره بودند که از برنامه ها دیدن کردند. البته در روزی که تنبور نوازان به اجرای برنامه پرداختند محمدرضا درویشی آهنگساز و موسیقیدان مطرح موسیقی اقوام ایران به تماشای قسمتی از برنامه پرداخت.

تالار خلیج فارس فرهنگسرای نیاوران که انتظار می رفت در حداقل ترین انتظار ممکن شاهد حضور پژوهشگران، دانشجویان و فعالان عرصه موسیقی نواحی در روزهای برگزاری این بخش باشد همچنان خالی از مخاطب بود و این گروه های شرکت کننده و بعضا استادان عضو شوراهای تخصصی جشنواره بودند که از برنامه ها دیدن کردنهومان اسعدی دبیر دوازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان در روزهای پایانی بخش موسیقی نواحی این دوره در گفتگویی ضمن ارایه گزارشی  از روند برپایی این بخش با اشاره به انتشار برخی از انتقادات درباره بخش موسیقی نواحی بیان کرد: موضوع فقدان اطلاع رسانی و اطلاع نداشتن تعدادی از هنرمندان برای شرکت در این جشنواره دو بُعد دارد که هم می توان آن را نقد و هم از آن دفاع کرد به عبارتی این فرآیند هم وجوه مثبت و هم وجوه منفی دارد.

وی اضافه کرد: مساله این است که وقتی جشنواره ای چون جشنواره موسیقی جوان به صورت مستمر برگزار می شود و اتفاقا جدول زمان بندی آن از ابتدای انتشار فراخوان تا زمان نسبی برگزاری بخش نهایی مشخص است، بنابراین افرادی هم هستند که به صورت کامل از کم و کیف ماجرا خبر دارند و می توانند نسبت به حضور در جشنواره اقدام کنند.

وی ادامه داد: من فکر می کنم افرادی که دنبال کننده جدی تر موسیقی هستند، خودشان هم باید دنبال ماجرا باشند. به هر حال جشنواره موسیقی جوان شکل و شمایلی مانند شرکت در کنکور سراسری دارد که هر متقاضی که بخواهد برای حضور در دانشگاه شرکت کند می داند فرم های مربوط به شرکت در آزمون در چه زمانی منتشر می شود. از سوی دیگر من فکر نمی کنم ماجرای شرکت در این جشنواره برای هنرمندان حتی در مناطق محروم چندان سخت باشد. اول اینکه خیلی از جوانان هنرمند از من مسلط‌تر و واردتر در فضای مجازی هستند و با یک جستجوی ساده می توانند برای شرکت در جشنواره اقدام کنند.

اسعدی متذکر شد: البته ممکن است این موضوع در گروه سنی ۱۲ تا ۱۶ سال کمتر باشد، اما برای این عزیزان راه هایی وجود دارد که بخشی از آن بر عهده انجمن های موسیقی استان هاست که با هماهنگی ادارات فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها می بایست برای توزیع فراخوان در این مناطق اقدام کنند. موضوعی که واقعا از دسترس من خارج است و این بر عهده گروه اجرایی به ویژه انجمن های موسیقی در استان هاست که می توانند فعالیت بیشتری انجام دهند. البته در این حوزه برخی از مجموعه ها همکاری می کنند و برخی هم این کار را انجام نمی دهند.

دبیر دوازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان با اشاره به نقش رسانه ها در اطلاع رسانی قبل از برگزاری جشنواره بیان کرد: جشنواره ملی موسیقی جوان رویدادی متعلق به بخش خصوصی نیست که نهادهای دولتی برای حمایت از آن انگیزه ای نداشته باشند بنابراین لازم است رسانه های دیداری و شنیداری و حتی جراید محلی نیز به کمک جشنواره بیایند. نمی دانم شاید این نهادها منتظر درخواست دبیرخانه جشنواره هستند و بعد از درخواست این کار را انجام می دهند و البته شاید هم دلایلی وجود داشته باشد که من خبری از آن ندارم ولی مجموعا لازم است تا شرایط به نوعی طراحی شود که همه نهادها بتواند در مقابل یک درخواست این کار را انجام دهند و البته شاید هم باید یک چارچوب منظم و قانون مند به کمک یک جشنواره رسمی دولتی بیاید و مانند کنکور دانشگاه ها مورد حمایت قرار گیرد.

اسعدی در بخش دیگری از صحبت های خود در پاسخ به پرسشی مبنی بر حضور مداوم هنرمندان شرکت کننده در جشنواره از دوره های قبل تاکنون اظهار کرد: موضوع حضور برخی از هنرمندان در دوره های متوالی جشنواره موسیقی جوان مساله ای است که هم وجوه مثبت و هم وجوه منفی بنابراین نباید یک طرفه به ماجرا نگاه کرد. طرف مثبت ماجرا این است که حضور مستمر هنرمندان در جشنواره چه در این دوره و چه در دوره های قبل نشان دهنده جدیت آنها در عرصه هنر است که با شرکت در جشنواره حداقل یک بار ردیف ها را مرور می کنند. موضوعی که ما در گذشته آن را هم مشاهده کردیم و دیده ایم بسیاری از هنرمندانی که از جوانی نسبت به کار خود جدیت داشتند امروزه تبدیل به استادان بزرگی در عرصه موسیقی شده اند.

وی عنوان کرد: نکته دیگر اینکه تعدادی از هنرمندانی که سال های گذشته در گروه سنی الف حضور داشتند، امروز به عنوان شرکت کنندگان گروه سنی ب و ج در جشنواره حضور پیدا کرده اند. همین موضوع نوید دهنده عدم انقطاع انگیزه نسلی از هنرمندان موسیقی کشورمان است که برای حضور در عرصه های مختلف عزم جدی دارند. در عین حال خیلی از هنرمندان هستند که بنا به دلایل مختلف صلاح نمی بینند که در جشنواره حضور پیدا کرده و آثارشان داوری شود. به عبارتی آنها به دلیل ملاحظاتی رقابت را لازم نمی دانند که این موضوع نیز دلایل خاصی دارد و باید درباره آن آسیب شناسی کرد.

اسعدی در پایان صحبت هایش یادآور شد: به هر حال من تصور می کنم این دوره از جشنواره موسیقی جوان محل مناسبی برای حضور هنرمندانی بود که می توانند در یک فضای علمی به ارایه برنامه های خود بپردازند. البته که تلاش برای حضور افراد جدید نیز می تواند یکی از اولویت های ما برای برگزاری جشنواره باشد که ما در این دوره تلاش خود را به سهم خود انجام دادیم و حالا لازم است دیگر عناصر نیز تلاش کنند تا اطلاع رسانی گسترده ای در این حوزه صورت پذیرد.

بخش موسیقی نواحی دوازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان امروز جمعه دوم شهریور ماه با معرفی برگزیدگان به کار خود در تالار وحدت تهران پایان می دهد.

منبع: مهر